روغن کرچک

توزیع جغرافیایی

 

مبدا این گیاه برای مناطق گرمسیری آفریقا است و احتمالا بومی اتیوپی است، اما با مناطق گرمسیری تا معتدل در سراسر دنیا سازگار است و در این مناطق کشت می‌شود.

 

توصیف

 

گیاه روغن کرچک در اکثر کشور‌های گرم و معتدل گرمسیری هم کشت می‌شود هم به صورت خودرو رشد می‌کند. از یک گیاه یکساله  و تک پایه در مناطق گرم تا درختی به ارتفاع 15 متر در برخی مناطق معتدل یافت می‌شود. صد‌ها نوع از این گیاه متنوع در اندازه و رنگ ساقه و برگ‌ها، نشانه‌های برگ‌ها، شاخه‌ها، ابعاد، رنگ و ویژگی دانه وجود دارد. برگ‌های بزرگ، متناوب، پهن، پنجه‌ای، دارای دمبرگ، 5 تا 12 لوبی، لوب‌ها اره‌ای یا دندانه‌دندانه‌ سبز یا قرمز رنگ می‌باشند. گل آذین خوشه‌ی آن پرچم‌دار است و گل‌های دارای مادگی، اغلب 30 تا 60 سانتی‌متر قد دارند. میوه‌ی آن دارای پوشش 3 سلولی است و هر کدام دارای بذر پروتئینی تخم‌مرغی شکل است. بذر آن کشیده، نرم، لکه‌دار و سمی است.

 

قسمت مفید گیاه

 

شکل ظاهری:

 

بی‌رنگ یا زرد کمرنگ، شفاف، روغن ویسکوز (غلیظ)، محلول در اتانول دی‌هیدراته یا اتر. تا قسمتی در هگزان حل می‌شود. زمانی که تا 0 درجه‌ی سانتی‌گراد سرد شود، چسبنده‌تر شده و به تدریج کدر می‌شود.

 

بو: کم، قابل شناسایی.

 

 طعم: در ابتدا شیرین و مطلوب است و طعم ثانوی آن کمی تند و گس است.

 

خلوص:

 

عصاره‌ی محلول در آب: طبق شیوه‌ی "کارل فیشر"کمتر از 0.3٪

 

باقی‌مانده مواد سم‌پاشی: بیشترین میزان اندازه‌گیری شده از آلدرین و دیالدرین بیشتر از  0.05% میلی‌گرم درکیلوگرم نیست. برای دیگر مواد حشره کش باید به "گیاه شناسی اروپایی" و یا "راهنمای WHO" مراجعه کنید.

 

استفاده‌های پزشکی

 

بر اساس اطلاعات درمانی: هیچ استفاده‌ی پزشکی بر اساس اطلاعات درمانی ندارد.

 

بر اساس فارموکویه و مدارک منتشر شده:

 

برای درمان کوتاه مدت (3 تا 5 روزه) یبوست شدید در صورتی که مواد غذایی دیگر و ملین‌های حجم‌ساز کارساز نبودند استفاده می‌شود. به عنوان یک مسهل برای تخلیه‌ی روده قبل از جراحی استفاده می‌شود. به صورت مصرف خارجی برای درمان درماتوز و التهاب‌های پوستی نیز کاربرد دارد.

 

بر اساس طب سنتی: 

به عنوان داروی قاعدگی آور (emmenagogue)، برای القای زایمان، برای درمان سوختگی، برونشیت، اسهال، خارش، گوش درد، هموروئید، ذات‌الریه، روماتیسم و رگ‌به‌رگ شدن استفاده می‌شود.

عوارض جانبی:

 

احتمال بروز اگزانتم (Exanthema) وجود دارد. در این حالت درمان با روغن باید متوقف شود و دیگر نباید استفاده شود. بعلاوه روغن کرچک ممکن است باعث ناراحتی معده شود و در دوز بالا عوارضی از قبیل حالت تهوع، استفراغ، گرفتگی دردناک عضلات شکم و اسهال شدید همراه با کمبود آب و الکترولیت‌ها را دارد. در این حالت لازم است که دوز مصرفی را کاهش داده یا مصرف روغن را متوقف کنید. مصرف مداوم و زیاده‌روی در مصرف می‌تواند باعث افزایش کمبود مایعات و الکترولیت‌های بدن شود که به آبرسانی داخل وریدی و جایگزین کردن الکترولیت‌ها نیاز است. زیادی از دست دادن پتاسیم ممکن است منجر به اختلال در عملکرد قلب شود و ضعیف شدن ماهیچه‌ها را بدنبال دارد.