
زنجبیل
ادویه زنجبیل از ساقههای زیرزمینی ریزوم های گیاه zingiber officinale بدست میآید، گیاهی استوایی و همیشگی که متعلق به خانوادهی زنجبیلیان است. این گیاه معمولاً بصورت سالانه کشت میشود.
کل گیاه معطر است ولی ریزوم زیرزمینی این گیاه است که چه به صورت خام و یا فرآوری شده ارزش ادویهای دارد. ارزش درمانی زنجبیل روز بروز بیشتر مورد توجه قرار میگیرد. مبدا زنجبیل به جنوب شرقی آسیا برمیگردد، شاید جایی در هندوستان. البته نام این ادویه هم گواه خاستگاه آن است. نام سانسکریت آن Zingabera در زبان یونانی به Zingiberi تغییر یافت و بعدها خود به Zingiber تغییر یافت.
زنجبیل گیاهی تک لپه است که متعلق به خانوادهی زنجبیلیان Zingiberaceae و راستهی زنجبیلسانان Zingiberales. است. در خانوادهی زنجبیلان زیر گروه زنجبیلیان Zingiberoideae, است که ساقههای هوایی بیشاخه و معطر هستند که برگهای دو ردیفی دارند، با غلافهایی باز و جوانههای زیرزمینی، که اساسا محدود به سرزمینهای کهن استوایی با توزیع مرکزی هند و مالزی است. زنجبیل یک گیاه بلند و باریک همیشگی است که 30 تا 100 سانتی متر طول دارد و ریزوم های شبیه برگ نخل و شاخه هایی برگ مانند دارد. شبه شاخههای برگ مانند زنجبیل توسط غلاف برگ شکل میگیرد و 8 تا 12 برگ دو ردیفی دارد. گل آذین زنجبیل حالت خار مانند دارد که مستقیما از ریزوم گیاه میروید.
ساختار شیمیایی:
ریزوم زنجبیل شامل روغن فرار، روغن چرب تثبیت شده، ترکیباتی با بوی تند، رزین، پروتئین، سلولاز، پنتوزان، نشاسته و عناصر معدنی میشود. ساختار این ترکیبات بسته به نوع کشت، منطقه جغرافیایی، شرایط آب و هوایی کشاورزی، و بلوغ و طبیعت ریزوم که تازه یا فرآوری شده باشد متفاوت است. زنجبیل خشک شده بطور میانگین شامل رطوبت 10.85٪، روغن فرار 1.8٪، اولئورزین 6.5٪، عصارهی آب 19.6٪، عصاره ی الکل سرد 6٪، نشاسته 53٪، فیبر خام 7.17٪، پروتئین خام 12.4٪، خاکستر 6.64٪، خاکستر حلال در آب 5.48٪، و خاکستر غیر حلال در اسید 0.14٪ است.