
زعفران (saffron)
زعفران که در بعضی نواحی ایران ازجمله خراسان میروید یک گیاه چندساله است به ارتفاع 10 تا 30 سانتیمتر و دارای پیازی است گوشتدار، پوشیده از غشاءهای نازک و قهوهای رنگ که در اواسط تیرماه کاشته میشود.
قسمت مورد استفاده این گیاه ناحیه انتهایی خانه و کلاله آن است که به نام زعفران در بازار تجارت به فروش میرسد. این گیاه به رنگ قرمز، نارنجی تیره با عطر قوی، طعم تلخ و کمی تند میباشد. خواص درمانی زعفران را ابتدا بقراط کشف نموده و سپس به وسیله تئوفراست، جالینوس، رازی و شیخالرئیس ابوعلیسینا تکمیل گردید.
مشخصات زعفران مرغوب
1. بنابر مندرجات مجله رسمی جمهوری فرانسه از هر ده هزار گل زعفران 675 گرم محصول به
دست میآید.
2. هر 50 عدد از الیاف زعفران باید 377 میلیگرم وزن داشته باشد.
3. هر میلیگرم نوع مرغوب زعفران باید 700 سانتیمتر مکعب آب را رنگ نماید.
4. رطوبت آن باید حداکثر 13 درصد باشد.
5. خاکستر آن حداقل باید 7 درصد باشد.
ترکیب شیمیایی زعفران
از تجزیه شیمیایی زعفران مواد زیر را به دست آوردهاند:
1. اسانس بیرنگ که بوی مطبوع زعفران مربوط به آن است. این ماده اثر مسکن بر روی اعصاب سطحی بدن دارد.
2. کروسین که ماده رنگی زعفران را تشکیل میدهد.
3. هتروزید تلخی به نام پیکرو کروسین به فرمول C16 H26 O7 این ماده تلخ هضم غذا را تسهیل میکند.
4. پیکرو کروستین.
5. املاح معدنی، مواد چرب، لعاب.
اثرات شفا بخش زعفران
از جمله اثرات شفا بخشی که برای زعفران ذکر شده است میتوان به این موارد اشاره کرد: شادی آور، محرک اشتها، مسکن سرفه، تسکین درد دندان، رفع بی خوابی، رفع گرفتکی عضلات و غیره. البته مواردی منفی مثل ایجاد یبوست نیز در نتیجه مصرف آن ذکر شده است.