هرم غذایی چیست؟

مقدمه:

بیش از یک دهه و نیم پیش، وزارت کشاورزی آمریکا (USDA) ایکون قدرتمند خلق کرد: هرم راهنمای غذایی. این تصویر ساده در یک نگاه ترکیبات و اجزای یک رژیم غذایی سالم که مد نظر وزارت کشاورزی ایالات متحده بود را به مخاطب القا می‌کرد. این هرم غذایی در مدارس تدریس می‌شد و به دفعات بی‌شمار در بروشورها، مقالات و روی جعبه های غلات صبحانه و برچسب های غذایی چاپ شد.

متاسفانه، اطلاعات موجود در این هرم غذایی راهی به سوی مصرف غذاهای سالم را نشان نداد. دلیل آن چه بود؟ طرح این هرم غذایی بر پایه‌ی شواهد علمی ضعیف شکل گرفته بود و در طول سالها تغییر خیلی کمی داشت تا بتواند پیشرفت های عمده در درک ما از رابطه بین رژیم غذایی و سلامتی را نشان دهد.

اما وزارت کشاورزی آمریکا طی یکی برنامه پر هیاهو و پر سر و صدا در سال 2005 هرم راهنمای غذایی قدیمی را بازنشسته کرد و آنرا با هرم من (MyPyramid) که در واقع نماد جدیدی بود و یک سیستم راهنمایی تعاملی بود جایگزین کرد. این نماد جدید اساسا همان هرم غذایی قدیمی بود که به پهلو برگردانده شده بود.

خبر خوب این است که این هرم جدید قسمت های غلط و ناقص هرم قبلی را تکه تکه کرده و دور انداخته. خبر بد این است که نماد جدید اطلاعات کافی در مورد انتخاب آگاهانه رژیم غذایی و سلامتی بلند مدت ارائه نمی‌دهد. و این هرم به توصیه غذاهایی که برای سلامت انسان ضروری نیست ادامه می‌دهد و حتی ممکن است کمیت های موجود در هرم من مضر هم باشد.

بعنوان یک جایگزین برای هرم غذایی ناقص وزارت کشاورزی، اعضای دانشکده سلامت عمومی مدرسه هاروارد هرم تغذیه سالم را ساختند. این هرم فقط در شکل شبیه هرم غذایی وزارت کشاورزی ایالات متحده است. هرم تغذیه سالم تحقیقات انجام شده در 15 سال گذشته که تعریف تغذیه سالم را شکل می‌دهد مد نظر قرار می‌دهد.

ساختمان هرم:

در کتاب چه کسی هرم را ساخت؟ (یک کتاب مخصوص کودکان) افراد متفاوتی ساخت هرم بزرگ "سنورست" را به خود نسبت می‌دهند. پادشاه سنوورست این افتخار را مختص خود می‌داند. معمار بنا ساخت بنا را به خود نسبت می‌دهد، همینطور سنگ تراش، معدنچی، بردگان و کارگران نیز همین کار را می‌کنند.

هرم من (MyPyramid) وزارت کشاورزی ایالات متحده نیز سازنده زیاد داشت. برخی از آنها آشکار هستند یعنی دانشمندان وزارتخانه، متخصصین تغذیه، اعضای کادر فنی وزارتخانه و مشاورین. ولی بقیه افراد آشکار نیستند و پشت پرده نقش داشتند. همچنین لابی‌های زیادی از طرف انواع صنایع غذایی انجام شد تا این هرم شکل بگیرد.

هرم تغذیه سالم

اگر تنها هدف هرم من (MyPyramid) ارائه سالم‌ترین مشاوره تغذیه باشد، پس باید خاستگاه علمی همراه با شواهد علمی قوی داشته باشد و از کسب و کار و شرکتهای تجاری کاملا مستقل عمل کند.

بجای صبر کردن برای این اتفاق، متخصصین تغذیه در دانشگاه هاروارد هرم تغذیه سالم را بوجود آوردند و آن را در سال 2008 بروز رسانی کردند. هرم تغذیه سالم بر پایه بهترین شواهد علمی موجود درباره رابطه میان رژیم غذایی و سلامتی بنا نهاده شده است. این هرم جدید نواقص بنیادین هرم وزارت کشاورزی ایالات متحده را اصلاح کرد و اطلاعاتی دقیق جهت کمک به مردم برای انتخاب غذاهای بهتر ارائه داد.

هرم تغذیه سالم بر پایه دو عنصر بسیار مهم ورزش یا تحرک فیزیکی روزانه و کنترل وزن بنا شده است. چرا؟ این دو عنصر مرتبط تاثیر بسیار زیادی بر سلامت عمومی افراد و همچنین بر خاصیت مواد غذایی تاثیر می‌گذارند.

هرم تغذیه سالم

تنظیم شده توسط گروه تغذیه مدرسه سلامت عمومی هاروارد

خدمات غذایی دانشگاه هاروارد ارائه مواد غذایی و منوی خود را با هرم تغذیه سالم هماهنگ کرده است که توسط گروه تغذیه بهداشت عمومی مدرسه هاروارد توسعه داده شد. چرا این هرم و نه هرم غذایی دولت آمریکا؟ این هرم غذایی با وجود داشتن حسن نیت، در نشان دادن اجزای یک رژیم غذایی سالم نواقصی دارد و این بخاطر آن است که بر پایه علوم تاریخ گذشته بنا شده بود و تحت تاثیر پیامهای سلامتی و بنوعی تبلیغاتی و غلط شرکتهای محصولات غذایی که در آن ذی نفع بودند، قرار گرفته است.

هرم تغذیه سالم مدرسه هاروارد می‌گوید: پایه رژیم غذایی را ورزش و حجم‌های کنترل شده مواد غذایی قرار دهید، سپس بشقاب خود را با سبزیجات و میوه‌جات تازه، کربوهیدرات غلات کامل و چربی‌ها و روغن‌های سالم پر کنید و گوشت قرمز، دانه‌های تصفیه شده و نوشیدنی‌های قندی کمتری مصرف کنید.

اعداد و ارقام را فراموش کنید و بر روی کیفیت تمرکز کنید:

با دیدن هرم غذایی سالم متوجه خواهید شد که هرم غذایی درباره تعداد فنجان یا وزن غذای مورد نظر روزانه توصیه مشخصی نمی‌کند. این بخاطر آن است که قصد ندارد تا یک نقشه راه سختگیرانه باشد و اندازه‌ها می‌توانند بسته به اندازه بدن هر فرد و میزان تحرک وی متغیر باشد. این هرم غذایی یک راهنمای کلی، ساده و انعطاف‌پذیر است که به شما می‌گوید چه چیزی را باید چه وقت مصرف کنید.

فقط یک راهکار اساسی را بخاطر بسپارید: یک رژیم غذایی سالم بیشتر شامل غذاهایی است که در قائده هرم قرار دارند تا راس هرم. تنها مواد غذایی که در این هرم هیچ اشاره و توصیه‌ای به آنها نشده مواد غذایی حاوی روغن‌ها و چربی‌های ترانس و هیدروژنه می باشند. خوشبختانه، در برخی کشورها، وجود چربی‌های ترانس باید بر روی برچسب غذایی درج شوند و این نوع مواد غذایی از لیست غذایی برخی دانشگاه ها مثل هاروارد حذف شده‌اند.

قسمت های مختلف هرم:

به این ترتیب راس هرم که بایستی خیلی کم مصرف شود شامل:

گوشت قرمز و کره، دانه‌های تصفیه شده (برنج سفید، پاستا) نوشیدنی های قندی، شیرینی‌جات، و نمک

لبنیات یا ویتامین D و مکمل‌های کلسیم (1 تا 2 نوبت در روز)

آجیل، مغزها، لوبیا و توفو

ماهی، مرغ و تخم مرغ

سبزیجات و میوه‌جات

چربی‌ها و روغن‌های سالم (زیتون، کانولا و دیگر روغن‌های نباتی، مارگارین های بدون چربی ترانس)

غلات کامل (برنج قهوه‌ای، پاستای گندم کامل، جو دوسر و غیره)

ورزش روزانه و کنترل وزن

این مطلب  ادامه دارد...