
6 عامل خطرزا در مراقبت پوستی
مواردی وجود دارد که سرعت تخریب و آسیب به پوست را افزایش می دهد که مهمترین آنها در اینجا آمده است:
1. قرار گرفتن در معرض آفتاب در سنین کودکی:
بر اساس برآورد و تخمین تحقیقات پزشکی بیشتر آسیبهای پوستی از سنین کودکی و نوجوانی آغاز میشود که این در نتیجهی در معرض قرار گرفتن در نور شدید آفتاب بصورت نامنظم است که باعث سوختگی شدید میشود.
2. بالارفتن سن:
بیشتر افراد بالای 70 سال حداقل یکبار در طول زندگیشان دچار اختلالات پوستی شدهاند، و بسیاری نیز سه یا چهار اختلال داشتهاند. تغییرات پوستی با بالارفتن سن یک امر طبیعی است. اما عمر طولانی تنها عاملی نیست که امراض پوستی را در انسان مشخص میسازد. سابقه خانوادگی، ژنتیک و سبک زندگی همگی بر روی روند بروز نشانههای پوست اثراتی دارند.
3. فعالیتهایی که منجر به تابش شدید نور آفتاب و ماورا بنفش میگردد:
قرار گرفتن در پرتوهای ماوراء بنفش نور آفتاب جدیترین و خطرناکترین عامل در امراض پوستی مرتبط با پیری است.
افرادی که بیشترین خطر آنها را تهدید میکند:
· افرادی که بواسطه مشاغلشان در محوطه باز کار میکنند مثل کشاورزان، ماهیگیران، کارگران ساختمان، غریق نجاتها و غیره ...
· افرادی که حمام آفتاب میگیرند.
· افرادی که بر حسب عادت و یا علاقه بیشتر وقت روزانه خود را بیرون از محل زندگی سپری میکنند.
4. نوع پوست:
پزشکان نوع پوست یا فوتوتایپ پوست یا SPT را بسته به مقدار حساسیت آن به نور آفتاب طبقه بندی میکنند. نوع پوست از SPT1 (روشنترین رنگ پوست) تا SPT6 (تیرهترین پوست) گسترده است. انواع پوست 1 و 2 بیشترین احتمال ابتلا به بیماریهای پوستی نظیر سرطان بر اثر نور آفتاب را دارند.
نوع پوست |
سابقه آفتاب سوختگی یا برنزه شدن |
1 |
همیشه میسوزد، هیچ وقت برنزه نمیشود، حساس به نور آفتاب است. |
2 |
راحت میسوزد، کمی برنزه میشود. |
3 |
تا حدی میسوزد، و کمی هم به رنگ قهوهای روشن در میآید. |
4 |
خیلی کم میسوزد، و خوب برنزه میشود. |
5 |
بندرت میسوزد، در اثر برنزه شدن خیلی تیره میشود. |
6 |
هرگز نمیسوزد، رنگدانههای تیرهای دارد و کمترین حساسیت را به نور آفتاب دارد |
5. جنسیت:
باور معمول این است که احتمال بروز چین و چروک در زنان بیشتر است. ولی شواهد حاکی از آن است که با وجود عوامل خطرزای یکسان، مردان و زنان در یک گروه سنی به یک اندازه در معرض خطر پیری پوست قرار دارند. برخی از تحقیقات نشان میدهد که احتمال ابتلای مردان به سرطان پوستی غیر ملانومایی بیشتر است.
6. مصرف دخانیات:
پوست افراد سیگاری و قلیانی در برخی از جاهای بدنشان که در معرض نور آفتاب نیست نیز بنظر میآید که با سرعت بیشتری نسبت به افراد غیر سیگاری در همان گروه سنی پیر میشود. افراد سیگاری پر مصرف در سنین 40 اغلب بیشتر از افراد غیر سیگاری 60 ساله بر روی صورت چین و چروک دارند.
افراد سیگاری معمولا پوست نازکتر و عمیقتری نسبت به افراد غیر سیگاری دارند. افراد سیگاری همچنین در برابر سرطان پوست آسیبپذیرتر هستند. تحقیقات نشان میدهد که زنان سیگاری ویتامین E کمتری در پوستشان ترشح میشود. ویتامین E آنتی اکسیدانی است که پوست را در برابر آسیبهای احتمالی محافظت میکند.
چگونه میتوان پیشگیری کرد؟
بهترین پیشگیری بلند مدت برای چین و چروکهای پوست، داشتن یک سبک زندگی سالم است که پوست را در برابر آسیبهای نور آفتاب حفظ میکند.
1. غذای سالم مصرف کنید: یک رژیم غذایی سرشار از میوهجات و سبزیجات و غلات کامل همراه با روغنهای سالم نظیر روغن زیتون میتواند پوست را از آسیبهای احتمالی رادیکالهای آزاد حفظ کند. این بدین خاطر است که این غذاها مقادیر زیادی آنتی اکسیدان دارند.
2. تمرین و ورزش: ورزش روزانه گردش خون را حفظ کرده که میتواند اکسیژن را به پوست برساند. اکسیژن برای سلامت پوست مهم است.
3. از مصرف دخانیات پرهیز کنید: دخانیات چین و چروک پوست را افزایش میدهد. ترک سیگار نه تنها از داشتن پوست ناسالم بلکه از بسیاری از مشکلات پوستی جلوگیری میکند. دود غیر مستقیم سیگار نیز برای سلامت عمومی و پوست زیان آور است.
4. مراقبتهای روزانه پوستی: این دسته از مراقبتها شامل موارد زیر میشود:
· صورت خود را یکبار صبح و یکبار شبها بشویید. همچنین بعد از تعریق صورت خود را بشویید. تعریق میتواند پوست را اذیت کند. از شستشوی زیاد صورت خودداری کنید چون میتواند چربی و رطوبت موجود در پوست را از بین ببرد. از آب ولرم برای شستشوی صورت استفاده کنید. آب کلردار، مخصوصا با دمای بالا میتواند موجب چین و چروک در پوست شود.
· صورت خود را با صابون ملایم که مرطوب کننده دارد بشویید. سعی کنید از صابونهای عطری استفاده نکنید. این مواد میتوانند پوست را اذیت کنند.
· صورت خود را خشک کنید و بر روی آن مرطوب کننده بمالید.
· همیشه ضد آفتاب بزنید، حتی موقعی که برای مدت کوتاهی بیرون میروید. مالیدن کرم حاوی UVA و UVB هر روز میتواند از آسیب پوستی جلوگیری کند.