
ده فرمان پیشگیری از سرطان
باوجود آمار بالای سرطان (برای مثال در سال 2009 حدود 1437000 مورد جدید تشخیص به سرطان در ایالات متحده ثبت شده و بیش از 565000 نفر جان خود را بخاطر سرطان از دست دادند، یعنی تقریبا از هرسه نفر آمریکایی یک نفر مبتلا به یکی از سرطانهای بدخیم میشود) ، پزشکان پیشرفت عمدهای در درک و فهم سلولهای سرطانی داشته اند و دربارهی تشخیص و درمان آن گامهای مثبتی برداشته اند. اما بجای صبر کردن برای این پیشرفتها، شما میتوانید اقدامات زیادی را جهت محافظت خود از این بیماری مهلک انجام دهید.
بطور منظم آزمایشهای پزشکی را انجام دهید که شامل تست تشخیص سرطان میباشد. برای مردان بین 15 تا 35 سال، میبایستی آزمایشهای دورهای بر روی دستگاه تناسلی جهت تشخیص سرطان پروستات انجام شود. تمام مردان بالای 50 سال نیز باید آزمایشهای تشخیص سرطان رودهی بزرگ و پروستات انجام دهند. مردانی که فاکتورهای ابتلا به سرطان را دارند باید این آزمایشات را زودتر شروع کنند و هر مرد باید آزمایشات منظمی را برای جستجوی نشانههای ملانوما (مربوط به سرطان پوست) و دیگر سرطانها انجام دهد.
آزمایشات سرطان میتواند عوامل بدخیم را در مراحل ابتدایی تشخیص دهد، اما باید همیشه برای علائم سرطان هوشیار باشید. انجمن سرطان آمریکا چندین سال پیش چندین نکته را برای یادآوری و زنگ خطر این بیماری تدوین کرد.
تغییر در عادات مثانه و ادرار
درد غیر قابل درمان
خونریزی غیر معمول و غیر عادی
بزرگ شدن غدد در سینهها یا جاهای دیگر
اختلال در هاضمه و فرودادن غذا
تغییر آشکار در خال و یا زگیل
سرفههای پر صدا و خس خس سینه
این نکات در واقع خیلی تقریبی و حدودی است. اکثریت غریب به اتفاق این علائم بخاطر اختلالات خوش خیم میباشند، و سرطانها میتوانند علائمی از خود بروز دهند که در این لیست وجود ندارند، مثل کاهش وزن بی دلیل یا خستگی بیش از حد دائمی. اما این لیست زنگ خطر خوبی است جهت گوش فرا دادن به صدای بدن است و در صورت برزو هر کدام از آنها شما باید به پزشک خود مراجعه کنید.
تشخیص زود هنگام سرطان بسیار حائز اهمیت است، ولی آیا میتوان از آن هم فراتر رفت؟ آیا میتوان خطر ابتلا به سرطان را کاهش داد؟ اگر اینطور باشد که خیلی خوب بنظر میرسه اما اینطور نیست. دانشمندان مدرسه بهداشت عمومی دانشگاه هاروارد تخمین میزنند که تا 75 درصد مرگ و میرها در نتیجهی سرطانها در آمریکا قابل پیشگیری است. جدول زیر تحقیق این دانشمندان را در زمینهی عوامل سرطانزا در ایالات متحده نشان میدهد. انجمن سرطان آمریکا در این زمینه کمی بدبینتر است و این رقم را فقط تا 60 درصد تخمین میزند. یکی از تحقیقات انجام شده در سال 2005 حاکی از آن است که در میان 2.4 میلیون مرگ و میر مرتبط با 7 میلیون فرد سرطانی 9 عامل اصلی و قابل پیشگیری دارد.
عوامل سرطان:
فاکتور خطر: |
درصد مرگ و میر |
|
مصرف دخانیات |
30 درصد |
|
چاقی و رژیم غذایی |
30 درصد |
|
عدم تحرک |
5 درصد |
|
کارسینوژن موجود در محل کار |
5 درصد |
|
ویروسها (هپاتیت) |
5 درصد |
|
عوامل ژنتیکی سرطان |
5 درصد |
|
اندازهی بدن (افراد قد بلند تر و چاقتر بیشتر مبتلا به سرطان میشوند) |
5 درصد |
|
فاکتورهای تولیدمثلی زنان |
5 درصد |
|
مصرف الکل |
3 درصد |
|
فقر |
3 درصد |
|
آلایندههای محیطی |
2 درصد |
|
در معرض نور آفتاب قرار گرفتن |
2 درصد |
|
داروها و روندهای پزشکی |
1 درصد |
|
نمک، افزودنیهای غذایی، آلایندهها |
1 درصد |
|
1- از مصرف هر گونه دخانیات پیشگیری کنید و حتی در معرض دود دست دوم قرار نگیرید. دود دست دوم دود حاصله از مصرف دخانیات توسط افراد سیگاری است.
2- رژیم غذایی مناسب داشته باشید. مصرف روغنهای اشباع شده و گوشت قرمز را کاهش دهید چرا که باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان روده و پروستات میشود. مصرف گوشت قرمز را کاهش دهید و از مصرف غذاهای سرخ کردنی بپرهیزید. مصرف میوهجات، سبزیجات و دانههای کامل را افزایش دهید. گرچه گزارشهای مختلفی در رابطه با غذاهای پرفیبر وجود دارد، ولی دو تحقیق عمده و مهم در سال 2003 نشان میدهد که رژیمهای پر فیبر خطر ابتلا به سرطان رودهی بزرگ را کاهش میدهد. و فراموش نکنید که 3 وعده ماهی در هفته مصرف کنید. این کار بدن شما را در برابر بیماریهای قلبی و سرطان پروستات محافظت میکند.
3- بطور منظم ورزش کنید. فعالیت فیزیکی با کاهش خطر ابتلا به رودهی بزرگ مرتبط دانسته شده است و همچنین میتواند سبب کاهش خطر ابتلا به رودهی بزرگ هم بشود. ورزش کردن خطر سرطان پستان و احتمالا رحم را در زنان میکاهد. چنانچه وزن هم کم نکنید ورزش کردن میتواند بدن شما را مقاوم سازد.
4- مراقب وزن خود باشید. چاقی خطر ابتلا به بسیاری از سرطانها را افزایش میدهد. کالریهایی که مصرف میکنید اهمیت دارند. چنانچه نیاز به کاهش وزن دارید، کالری کمتری مصرف کنید و بیشتر آن را با ورزش کردن بسوزانید.
5- از مصرف نوشیدنیهای الکلی بپرهیزید. مصرف الکل خطر سرطان دهان، حنجره، مری، کبد و روده را افزایش میدهد. الکل همچنین در زنان خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش می دهد. مصرف دخانیات نیز خطر ابتلا به بسیاری از سرطانهای مرتبط با مصرف الکل را افزایش میدهد.
6- تا جایی که می توانید در معرض اشعههای رادیو اکتیو قرار نگیرید. فقط در صورت نیاز و مواقع ضروری عکسهای پزشکی رادیولوژی بیندازید. منزل خود را در رابطه با رادون مسکونی (پرتوهای رادیو اکتیو) کنترل کنید که خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش میدهد. از خود در برابر اشعههای ماوراء بنفش خورشید محافظت کنید که خطر ابتلا به ملانوما و دیگر سرطانهای پوستی را افزایش میدهد. اما نگران اشعههای الکترومغناطیس حاصله از خطوط برق فشار قوی یا اشعههای رادیوفرکانسی حاصله از مایکرو فرها و گوشیهای موبایل نباشید. آنها سرطان زا نیستند.
7- در معرض سموم محیطی و صنعتی نظیر آزبست، بنزن، آمینهای آروماتیک و .... قرار نگیرید.
8- مراقب عفونتهای خطرناک نظیر ویروس هپاتیت و HIV باشید. بسیاری از آنها از طریق تماس جنسی یا سرنگ آلوده منتقل میشوند.
9- آسپیرین دوز پایین مصرف کنید. مردانی که آسپیرین یا دیگر دارویهای ضدالتهابی غیر استروئیدی مصرف می کنند، کمتر احتمال ابتلا به پروستات و رودهی بزرگ دارند. البته این امر هنوز دقیقا اثبات نشده است و آسپیرین میتواند موجب خونریزی گاستریک و دیگر عوارض جانبی شود حتی با دوز پایین. اما در روی مثبت قضیه، آسپیرین دوز پایین میتواند از بیماریهای قلبی و ایست قلبی در مردان جلوگیری کند.
10- به اندازهی کافی ویتامین D مصرف کنید. بسیاری از کارشناسان امروزه مقدار 800 تا 1000 IU در روز را توصیه میکنند و این مقدار بدون مصرف مکملهای غذایی غیر ممکن است. گرچه این مطلب دقیقا به اثبات نرسیده است، شواهد نشان می دهد که ویتامین D میتواند موجب کاهش خطر ابتلا به پروستات، رودهی بزرگ و دیگر سرطانهای بدخیم گردد. اما روی دیگر مکملهای غذایی حساب نکنید. مطالعات دقیق در این زمینه نشان میدهد که سلنیوم، ویتامین C و E، بتاکاروتن، اسید فولیک و مولتی ویتامینها چندان بدن را در برابر سرطان محافظت نمیکنند.
این تغییر روشها در زندگی میتواند بسیار سودمند باشند. اگر شما زندگی سالمی داشته باشید، در آینده به درمان سرطان از جمله شیمی درمانی و پرتو درمانی نیازی نخواهید داشت چرا که همین درمانها بشدت بدن را تضعیف می کند و می تواند زمینه ساز ابتلا به دیگر سرطانها در بدن باشد.
مثل همیشه پیشگیری بهتر از درمان است.